ศัลยศาสตร์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล
ศัลยศาสตร์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล เป็นหนึ่งใน 10 สาขา ของทันตแพทย์เฉพาะทาง ซึ่งจะเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการวินิจฉัยและการรักษาทางศัลยกรรมเพื่อแก้ไขความผิดปกติในบริเวณช่องปาก อาทิ โรคหรือการบาดเจ็บที่บริเวณใบหน้า ขากรรไกร เนื้อเยื่อบริเวณช่องปาก รวมทั้งศีรษะ คอ ด้วย
อาการที่ต้องรักษาโดยทันตแพทย์เฉพาะทางช่องปากและแม็กซิลโลเฟเซียล
- การบาดเจ็บของกระดูกขากรรไกรและใบหน้า ซึ่งอาจเกิดจากอุบัติเหตุและความเจ็บปวด อาทิ มะเร็ง, เนื้องอก
- ปากแหว่งเพดานโหว่ ซึ่งเป็นความผิดปกติที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด โดยสามารถแบ่งเป็น
- ปากแหว่ง หมายถึง ริมฝีปากบนจะแยกออกจากกัน ซึ่งเกิดจากปากทั้งสองซีกของใบหน้าไม่สามารถเข้ามาประกบกันได้ในช่วงที่ทารกยังอยู่ในครรภ์มารดา โดยสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดเมื่อ ทารกอายุได้ประมาณ 3-4 เดือน ซึ่งหลังผ่าตัดมักจะเห็นแผลเป็นชัด แต่จะจางลงเองเมื่อโตขึ้น
- เพดานโหว่ หมายถึง มีช่องเปิดระหว่างเพดานปากและฐานของจมูก ซึ่งเป็นอาการที่รุนแรนกว่าปากแหว่ง โดยเกิดจากขากรรไกรบนปิดไม่สนิทระหว่างที่อยู่ในครรภ์มารดา สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดตอนที่เด็กอายุ 1-2 ปี แต่ในบางรายที่อาการรุนแรงมากๆ อาจต้องรอ 5-7 ปี
- การติดเชื้อ มักจะเกิดจากหลายๆ สาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น ฟันคุด ฟันผุ ที่ปล่อยเอาไว้นาน ซึ่งหากการติดเชื้อกระจายตัวอาจทำให้หายใจไม่ออกและรุนแรงจนถึงต้องนอนโรงพยาบาลได้
- การเกิดถุงน้ำ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ อาทิ ฟันคุด ฟันผุ ซึ่งเมื่อเกิดถุงน้ำขึ้นแล้วก็มักจะทำให้ขากรรไกรบวมและเบียดกระดูกขากรรไกรเราไปเรื่อยๆ หากไม่ผ่าตัดออกมีโอกาสที่คนไข้จะสูญเสียบางส่วนของขากรรไกร และอาจทำให้รูปหน้าเปลี่ยนได้
- การผ่าตัดกระดูกขากรรไกรร่วมกับการจัดฟัน การจัดฟันในลักษณะนี้เกิดจากความผิดปกติของกระดูกขากรรไกรและใบหน้าของคนไข้ที่อาจผิดปกติตั้งแต่เกิด ซึ่งคนไข้จะมีอาการ คางยื่นมากหรือคางเล็กมาก, หน้าเบี้ยว, ฟันล่างคร่อมฟันบนมากกว่าปกติ, ยิ้มแล้วจะเห็นเหงือกเยอะ ซึ่งอาการเหล่านี้ไม่สามารถรักษาได้ด้วยการจัดฟันเพียงอย่างเดียว แต่ต้องผ่าตัดกระดูกขากรรไกรร่วมด้วย โดยวิธีการรักษาต้องจัดฟันให้เรียงตัวดีก่อน 1-2 ปี จากนั้นทำการผ่าตัดเพื่อเลื่อนกระดูกขากรรไกร เมื่อพักฟื้นจนแข็งแรงแล้ว จะต้องจัดฟันหลังผ่าตัดอีกอย่างน้อย 6 เดือน
นอกจากนี้แล้ว ทันตแพทย์เฉพาะทางศัลยศาสตร์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล ยังรับผิดชอบอีกหลายๆ ความผิดปกติช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นการถอนฟัน ผ่าตัดเล็ก, ผ่าตัดใหญ่ ฯลฯ เรียกได้ว่าเป็นแพทย์เฉพาะทางสาขาที่รักษาครอบคลุมด้านศัลยศาสตร์นั้นเอง
Comments
